MAYNILA -- Binigyang halaga ng Diabetes Philippines, Inc. at ng Department of Health (DOH) ang maagang screening para malaman kung may diabetes ang isang tao.

• Diabetes cases predicted to rise to 1.3 billion by 2050

Ayon kay Dr. Cynthia Sanchez, ang Board of Trustee ng Diabetes Philippines Inc., bagama't lumalabas ang mga sintomas ng diabetes sa edad ng 40 pataas, mas maigi ang maagang screening lalo na sa mga indibidwal na prone sa sakit.

Ilan sa mga ito ang sobrang matataba o obese at ang mga may lahi ng diabetes.

Ilan sa mga sintomas ng diabetes ay parating gutom, ihi nang ihi at inom nang inom.

• Cheap diabetes drug reduces risk of long Covid: study

“Although ang diabetes ay after the age of 40 siya lumalabas, tumataas ang incidence kung meron kang risk factors, mataba, o overweight and obesity, may lahi ka. You can screen anytime even at a young age,” ani Sanchez.

Ayon kay Sanchez, kadalasan ay walang sintomas ang diabetes, lalo na ang gestational diabetes o ang mga nagkaka-diabetes habang nagbubuntis.

“Ito pwedeng dumating at any stage of trimester first, second pero kadalasan sa 24 to 28 weeks siya lumalabas... Meron kapareho din po ng mga sintomas, yung parating uhaw, parating gutom ihi nang ihi, inom nang inom," ani Sanchez.

Maaaring ma-access ang libreng screening lalo na ng mga indigent patients sa mga rural health unit.

Pati libreng gamutan ay maaari ring ma-avail ng mga mahirap na pasyente.

“Sa City Health Office, Rural Health Unit ng DOH namimigay po ng libreng gamot kasama na po ang insulin at hindi lang yun, pati gamot sa hypertension, sa diabetes, sa cholesterol, namimigay ng libreng gamot ang DOH sa mga indigent patients at kasama na po yung monitoring at screening ng mga pasyente," ani Dr. Julie Mart Rubite ng DOH Disease Prevention and Control Team

Bukod sa libreng gamot sa mga mahihirap, sinabi ni Rubite na patuloy ang training ng DOH sa mga nagbibigay ng serbisyo sa mga pasyenteng may diabetes.

Sa bahagi naman ng grupong Diabetes Philippines, tuloy-tuloy ang kanilang adbokasiya para makatulong na mabawasan ang mga Pilipino na magkakaroon ng sakit na diabetes.

Lifetime na sakit ang diabetes, ayon kay Sanchez.

Nako-kontrol lamang ito subalit hindi na nawawala, kaya importante na makontrol ito para makaiwas sa mga posibleng kumplikasyon gaya ng pagkabulag.

• Philippine Heart Association: Healthy diet, lifestyle way to prevent heart disease

Isa sa unang dahilan ng pagkabulag ng mga Pilipino ang diabetes.

“Kaya po ipinapayo na ang isang pasyente na may diabetes ay magpasuri ng kanyang mata at least isang beses sa isang taon sa isang ophthalmologist,” ani Sanchez.

Bukod sa mata, maaari ring maapektuhan ng diabetes ang bato o kidney. Maaari rin itong magdulot ng atake sa puso at stroke.

Ikalawang sanhi rin ng amputation o pagkaputol ng paa bukod sa aksidente sa kalsada ang diabetes, dahil apektado nito ang malalaking ugat sa paa, ayon kay Sanchez.

Sa datos ng Philippine Statistics Authority, pang-apat ang diabetes milletus sa dahilan ng pagkamatay ng mga Pilipino.

• Weight loss drug trend on TikTok worries doctors

Pagkain ng masustansyang pagkain, pag-iwas sa matatamis, at regular na ehersisyo para mabawasan ang timbang ang ilan sa mga makakatulong para makaiwas sa diabetes ayon sa mga eksperto.

FROM THE ARCHIVES

Watch more News on iWantTFC