Watch more in iWantv or TFC.tv

MAYNILA — Dumarami ngayon ang kumakapit sa online lending app para manghiram ng pera pero minumura at pinagbabantaan ang may utang kapag singilan na.

Pandagdag-gastos sana ngayong panahon ng pandemya kaya napilitang manghiram ng pera sa online lending app si alyas "Aya" kahit pa malaki ang interes.

Unang inutangang app:

• Inutang: P2,000
• Nakuhang pera: P1,600
• Babayaran sa loob ng 7 araw: P2,500
• Interes: P100+ kada araw

Isa pang inutangang app

• Nakuhang pera: P4,500
• Processing fee: P3,000
• Overdue interest: P2,100 (7 days)
• Total na siningil: P9,600

"Lugi talaga kung tutuusin lalo na pag nagbayad ka, imbes na kung magkano lang 'yung nakuha mo, or kasama 'yung interes, meron pang patong na P500 kasi additional interest charge pero siyempre, sir, kung kailangan mo talaga ng cash, no choice ka kundi patulan talaga," ani Aya.

Pero ang ikinasasama ng loob niya, katakot-takot na pagmumura at pangha-harass ang inabot niya kapag nagkasingilan na.

"Ang sabi po nila sa isa pong text message is makapal daw po mukha ko, scammer daw po ako dahil hindi ko raw po binayaran ang perang nakuha ko. Then nagmumura sila tapos ipapadukot daw po kami, bubutasin ang ulo, ganyan. Sisirain daw po ang buhay ko at ng pamilya ko," ani Aya.

Pati mga kaibigan at boss niya, pinagte-text din.

Pero hindi lang si Aya ang nabiktima.

Isang Facebook group ang binuo ni Perfecto Bordallo na dati na ring nabiktima ng mga loan sharks. Umaabot na umano ng 20,000 ang kanilang miyembro — lahat, pareho ang inirereklamo.

"Once po na nag-click sila du'n sa application, kasama na po, nakuha na po nila lahat ng impormasyon na nandudu'n sa Facebook mo, sa mga contacts mo. Kinukuha na po nilang lahat basta’t nag-ok ka po sa kanila," babala ni Bordallo.

Naglabas na ng public advisory kamakailan lang ang Department of Justice (DOJ) Cybercrime Office laban sa tinatawag nitong unfair debt collection practice at cyber harassment.

Mga bawal gawin ng mga online lending companies:

• pag-access sa contacts list ng nangungutang
• pag-post ng personal at sensitive na impormasyon ng mga nangungutang sa internet
• pagbabanta na papatayin o sasaktan kapag hindi nagbayad
• pagmumura sa paniningil

Puwede ring lumapit sa cybercrime unit ng National Bureau of Investigation at Philippine National Police kapag may kaugnayan sa Cybercrime Prevention Act at revised penal code ang inirereklamo.

Habang puwede ring lumapit sa National Privacy Commission kapag may paglabag sa Data Privacy Act. Nitong Disyembre lang, may isang kompanya na ang kanilang nasampolan at pinakakasuhan sa DOJ.

Maaari ring lumapit sa Securities and Exchange Commission.

Pero paalala ng SEC, hindi puwedeng baguhin ang terms ng pagkakautang dahil kailangang dumaan ito sa korte.

Kaya bago mangutang, siguraduhing alam kung magkano ang dapat na babayaran.

—Ulat ni Mike Navallo, ABS-CBN News