MAYNILA - Naniniwala ang isang medical expert na hamon para sa lahat ang maipaabot sa publiko ang tamang impormasyon tungkol sa mga bakuna kontra COVID-19 na ginagamit ng gobyerno sa vaccination program nito.

Ito ay sa kabila ng survey na nagpapakitang mas maraming Pilipino ang nais na magpaturok ng bakuna na gawa ng Amerika.

“Ang natural tendency ng mga tao kung anong nababalitaan nila 'yun ang kanilang gusto kasi 'yun ang may information and maaaring importante sa bawat consumer, bawat pasyente naiintindihan niya kung anong itinuturok sa kanya. I guess that’s also a challenge to all communicators and to media to make sure that information about all the available vaccines is being shared equally,” ayon kay Dr. Anna Lisa Ong Lim, isang pediatric infectious disease expert at kabahagi ng technical advisory group ng Department of Health.

• Sinovac, Pfizer lead preferred list of COVID-19 vaccines: SWS

Sa panayam sa segment na Bakuna Muna sa programang Kabayan sa TeleRadyo, sinabi ni Lim na kulang pa ang datos kung maaari bang gumamit ng magkaibang bakuna para sa first and second dose.

“Kasi out of practical consideration lang kailangan tayong magkaroon ng datos tungkol d'yan kasi may mga pagkakataon na let’s say magkakaroon ng supply issue o kaya magdevelop ng allergy sa first dose at mapipilitan tayong mag explore ng iba. Sa ngayon, wala pang impormasyon so hindi pa natin mairekomenda,” saad niya.

Pinaunlakan din ni Lim ang iba pang katanungan hinggil sa bakuna.

PAGTAPOS NG 2 DOSE EXEMPTED NA BA SA PCR TEST KAPAG BUMIYAHE:

“Kapag nabakunahan na tayo kahit dalawang doses na 'yan wala pa tayong sapat na proof or evidence na 100 percent protected na tayo against pagkakahawa at doon sa panghahawa. Lumalabas pa lang ang ganung klaseng datos. Kaya natin ginagawa 'yung PCR kasi gusto nating malaman kung meron na tayong sakit, wala pang nararamdaman. I don’t think mawawala 'yung requirement na 'yun in the near future, until we establish 'yung tinatawag na transmission blocking effect ng mga bakuna.”

BAKIT KAILANGAN PANG MAGSUOT NG FACE MASK ANG MGA FULLY VACCINATED NA TAO ‘DI TULAD SA US:

“I think it’s more of a sign na ang ating coverage ay napakababa. 'Yung coverage ng US pumapatak na halos ng 48 percent and sa atin po nagbebreach pa lang ng 3 percent. Napakalayo noon wag tayong masyadong magmadali. Hangga’t pwedeng mag ingat, mag ingat tayo para sigurado.”

DAPAT INFORMED ANG TAO NA WAG UMINOM NG ALAK BAGO MAGPABAKUNA:

“Ang punto ng not doing anything out of the ordinary o not doing anything na nakaka-stress sa katawan is because very anxiety provoking ang bakuna. Maraming adult takot sa karayom, ayaw magpabakuna dahil sa takot hindi dahil sa bakuna. Kung dinagdagan natin na medyo nakainom tayo the night before, nagpuyat tayo, nagpagod baka pagkatapos ng bakuna himatayin ka. Akala natin bakuna, 'yun pala dahil hindi maganda tulog mo.”

PAANO KUNG NAKARAMDAM NG SOBRANG SAKIT NG ULO SA UNANG DOSE NG BAKUNA:

“Pagka may naramdaman tayo matapos bakunahan meron dapat numero na tawagan ang ating pasyente para maireport sa LGU kung saan natanggap ang bakuna. Kung sabi niya sobrang sakit ng ulo, merong magiimbestiga, mageeksamin sa kanya o papapuntahin siya sa isang facility para matingnan kung ano ang pinagmumulan pero hindi naman lahat ng nangyayari matapos bakunahan ay pwedeng isisi sa bakuna.”

ANO DAPAT UNAHIN FLU, PNEUMONIA O COVID VACCINE:

“Whatever it is that becomes available first. Ang ibinigay lang naman na guidance sa ngayon is magkaroon ng dalawang linggong pagitan across those vaccines o kung ano man ang ituturok sa iyo. I would say abangan, kasi mukhang magbabago na naman ang guidance niyan. Sa ngayon, 2 weeks ang pagitan.”

PWEDE BANG ISABAY SA COVID VACCINE ANG NAGGAGAMOT NG ANTI-RABIES:

“Two weeks po 'yan (interval) pero wag n'yang ipagpapaliban ang kaniyang anti-rabies kasi may schedule 'yan at pag hindi nasunod maaaring kailangang ulitin ang mga bakunang nasimulan na niya. Sundin niya 'yung schedule ng anti-rabies tapos magbilang ng dalawang linggong pagitan between the last anti-rabies shot.”

OK BA ANG 8 WEEK INTERVAL PARA SA ASTRAZENECA VACCINE. YUNG IBA 9-12 WEEKS:

“Tinitingnan pa rin natin ang pinakamabisang pagitan and nung nagsimula ito (AstraZeneca) 6 weeks lang po siya. Overtime, nagkaroon tayo ng information na yung 12 weeks maganda yung resulta. Right now, the recommendation is anywhere between 8 to 12 pwedeng ishoot doon availability ng vaccine, availability ng patient saka yung schedule.”

KAILAN BANG UMINOM NG ASPIRIN BAGO MABAKUHAN NG ASTRAZENECA:

“Nakakatuwa ang question kasi ibig sabihin nagbasa siya tungkol sa bakuna kasi ito po ay related sa isyu ng blood clots. 'Yung pong pagdevelop ng blood clots in relation to AstraZeneca is not associated with that same mechanism. Walang recommendation sa ngayon na mag take ng any medicine prior to being vaccinated with AstraZeneca unless it's your maintenance.

ANG SUMASAILALIM SA RADIATION THERAPY PWEDE BANG MABAKUNAHAN:

“Pwede tayong makatanggap ng bakuna basta maayos ang pakiramdam natin on that day. Ang pinaka-impact lang nito is pwedeng hindi nila maabot yung full protection na inaasahan natin sa bakuna. Sila 'yung very vulnerable kaya lalong dapat na binabakunahan sila.”

- TeleRadyo 26 Mayo 2021